Tuinbouwjongeren Nederland

Het fenomeen tuinbouwjongeren is in de regio’s Westland en Oostland goed bekend. Bij elkaar tellen de clubs enkele honderden leden. Met enige regelmaat zoeken ze elkaar op in de kas, op bijeenkomsten of aan de vergadertafel. Woensdagavond is een bijeenkomst gehouden over energie. Bijzonder was dat daarbij tuinbouwjongeren vanuit heel wat meer regio’s aanwezig waren op locatie bij gastheer Anthura.

Een vijftigtal tuinbouwjongeren kreeg op de door tuinbouwjongeren zelf en Glastuinbouw Nederland georganiseerde middag een boeiend programma over energie voorgeschoteld. Aansluitend was er een borrel en een diner. Daarin keek men tevreden terug op wat een interactieve sessie werd.

De vier sprekers in het midden werden bedankt door een deel van de organiserende tuinbouwjongeren

Koppelen en schakelen
Hans Barendse, locatiemanager bij Anthura, trapte na een openingswoordje van Rick van Schie van Tuinbouw Jongeren Westland de middag af. Hij vertelde over wat Anthura doet – “we vonden ons portfolio te smal en hebben sinds kort ook bromelia toegevoegd” – en kwam al snel over energie te spreken, immers het thema van de middag.

Belangrijk bij de veredelaar, vermeerderaar en producent van orchideeën, anthuriums en bromelia’s is dat alle kassen van het bedrijf gekoppeld zijn voor energie. Zeker nu energie heel duur is, een uitkomst, want met een mix aan verschillende energiebronnen is het voor de telers mogelijk te schakelen tussen wat die dag de beste optie is. Dagelijks om 8:00 uur wordt de koers voor die dag uitgezet en worden – “nog handmatig op dit moment” – alle kranen goed gezet.

Hans Barendse

Nieuwe energiebronnen
In reactie op het oplopen van de energieprijzen is men bij Anthura nog kritischer naar verbruik van energie gaan kijken. Een bekende stap die meer telers maakten is die naar LED. Ook kijkt men in de veredeling naar rassen die geschikter zijn voor een energiezuinige teelt. Hans liet daarnaast ook blijken dat men Anthura nieuwe vormen van energie onderzoekt.

Met een schuin oog wordt gekeken naar partijen in de buurt die restwarmte over hebben, “misschien een keer een windmolen kopen” is een optie, maar vooral ook waterstof wordt serieus als optie bestudeerd door het bedrijf. De gesprekken met onder meer Gasunie lopen, vertelde de locatiemanager. De telers overwegen serieus zelf waterstof op te gaan wekken om een WKK op te draaien. Ook naar een nabijgelegen waterstofleiding wordt gekeken. Met een clubje telers zou Anthura hier zowel waterstof uit willen afnemen als aan willen leveren.

Waterstof
De tweede spreker, Martien Visser, werd direct naar zijn mening over waterstof gevraagd door Remco de Boer na het verhaal van Hans. Remco was degene die de middag aan elkaar praatte en die direct de zaal in actie kreeg met vragen over de toekomstverwachting van de aanwezige tuinbouwjongeren. Er gingen (gelukkig) geen vingers omhoog bij de vraag wie er dacht dat zijn bedrijf over een paar jaar er niet meer is.

Maar goed, waterstof. Martien, hoogleraar energietransitie bij Hanzehogeschool Groningen, temperde enigszins de verwachting hierover. Enerzijds omdat het momenteel nog wel duur is (bij de huidige aardgasprijzen ongeveer even duur) én omdat de infrastructuur er nog niet echt is. Gasunie, waar Martien ook werkt als Manager Corporate Strategy, is er wel bezig een netwerk te ontwikkelen, vooral door het inruilen van buizen voor aardgas voor buizen voor waterstof. Of daarmee waterstof dé oplossing wordt? Nee, dat verwacht Martien niet.

Zuur
In zijn presentatie wees de hoogleraar, net als op zijn steeds bekender wordende Twitterkanaal, op allerlei feiten over energie en de energietransitie. Zo liet hij zien dat Europa de voor 2020 gestelde doelen over hernieuwbare energie, daling van broeikasgasemissie en energiebesparing allemaal haalde. Ook Nederland haalde haar doelen voor dat jaar. “Waarom horen we dat niet?”, was een vraag uit de zaal. Ook Martien vindt dat opvallend. Zijn verklaring is dat ‘we in Nederland zuur zijn’, waarbij hij ook kritisch was op de rol van de media.

Als energiekenner ging hij ook in op de marktsituatie. Met meerdere grafieken liet hij de prijsontwikkeling van de afgelopen anderhalf jaar zien, zowel voor gas als voor elektriciteit. “We hebben afhankelijkheid van Rusland ingeruild voor afhankelijkheid van de Verenigde Staten en Qatar”, was een van zijn statements. Net als: “Elke lockdown in China is winst voor ons”, waarmee hij zoveel wilde zeggen als dat op dit moment er volop concurrentie is rondom vloeibaar gas uit Qatar. Azië trekt eraan en Europa ook. De vraag is wie er dan het sterkst is. Zeker is dat China in die concurrentiestrijd een geduchte concurrent is. Wat kan helpen is als de vraag naar gas daar door lockdowns lager is.

Remco de Boer en Martien Visser

Echt voorspellen is zelfs voor de beste energiekenners moeilijk. De voorspelling die Martien wel aandurfde is dat de gasprijzen zoals we die voor de zomer van 2021 kenden waarschijnlijk niet meer terugkomen. Dat alles maakt dat er vanuit de glastuinbouw nadrukkelijk ook naar de overheid wordt gekeken om de sector overeind te houden.

Gebrek aan kennis
Aileen de Witte is lobbyist voor Royal FloraHolland en vraagt in politiek Den Haag aandacht voor in haar geval vooral de sierteeltsector. Zij ziet zichzelf als een soort bemiddelaar tussen het bedrijfsleven en de overheid. In gesprek met Remco vertelde ze over haar lobbywerk – “ik heb recent geluncht met de fractie van Forum voor Democratie, maar met GroenLinks is dat nog niet gelukt” – en de kennis van de politiek over de sector. “Niemand weet wat dan ook”, was haar harde oordeel over de kennis van het gemiddelde Tweede Kamerlid, gevolgd door de nuance dat die Kamerleden ook veel verschillende onderwerpen moeten beheersen.

Aan het eind van de middag werd over een zestal stellingen gediscussieerd door Remco, Aileen de Witte, Martien en Hans

De lobbyist wees de zaal erop dat meer dan vijftig procent van de Nederlandse wetgeving een direct gevolg is van Europees beleid. In Brussel en Straatsburg heeft Royal FloraHolland daarom ook een lobbyist, net als bijvoorbeeld Glastuinbouw Nederland dat heeft. Sowieso is haar werk niet alleen gefocust op wat er hier gebeurt. Aileen liet doorschemeren dat men bij de veiling alvast rekening houdt met handelsproblemen voor het geval de situatie tussen China en Taiwan escaleert. De twee grootste uitdagingen voor de sector die zij nu echter ziet zijn energie en gewasbescherming.

Toekomstperspectief
Na de sprekers was het tijd voor discussie aan de hand van een reeks vragen. Daarbij wist Remco heel wat mensen in de zaal voor de microfoon te krijgen én schuwde hij een kritische blik op de toekomst van de sector niet. Eén van de onderwerpen die aan bod kwam was toekomstperspectief. Hiervoor was de zaal verdeeld. Een deel ziet dat perspectief en een ander deel niet of er is op zijn minst twijfel. Dat op de dag van het evenement een nieuw convenant tussen de sector en de overheid getekend is, nam niet alle twijfel weg. Enigszins verrast leken de meesten in de zaal wel over het convenant. Tijdens de borrel en het lopend buffet werd onder meer daarover vervolgens dan ook nagepraat.

Bewust niet alle leden vanuit Westland en Oostland waren opgetrommeld, zodat er juist ruimte was voor tuinbouwjongeren vanuit heel Nederland. Na afloop konden zij tijdens de borrel en lopend buffet napraten, kennismaken en bijpraten.