TJO studiereis Duitsland

28 sep - 1 okt 2023

Donderdagochtend 28 september om 06:00 uur begon de jaarlijkse studiereis van Tuinbouw Jongeren Oostland. Met een groep van 16 jongeren ondernemend, werkzaam en/of studerend in de tuinbouwsector vertrokken de jongeren, met een aantal tussenstops in Zuidoost Nederland, richting Duitsland.

Na voorgaande jaren van reizen richting Spanje, Engeland, Portugal, Polen en Italië was het dit keer iets dichter bij huis, maar niet minder indrukwekkend. We zijn weer terug en hieronder is ons reisverslag terug te lezen:

Rockwoolfabriek Grodan
Als eerste bedrijf stond de Rockwoolfabriek in Roermond op de planning, hier worden de steenwol pluggen, blokken en matten van Grodan geproduceerd. Tijdens het bezoek was er ruimte voor een inhoudelijke presentatie en rondgang langs één van de productielijnen in de fabriek. Tijdens de presentatie van Grodan kwam naar voren welk basismateriaal je nodig hebt om steenwol te kunnen produceren, welke eisen ze stellen aan het product en hoe het recyclingproces precies in zijn werk gaat. Een van de uitdagingen is het reduceren van het plastic gebruik. Er wordt hier actief onderzoek naar gedaan om een zo goed mogelijk alternatief te vinden.

Tijdens de rondleiding door de fabriek maakte de groep kennis met de diverse bedrijven binnen Rockwool. Hier werd ook duidelijk dat het steenwol voor isolatie en het steenwol voor de kasgroenten van elkaar verschillen. Steenwol voor kasgroenten is wateropnemend, maar isolatiemateriaal is juist waterafstotend.

Tijdens de rondleiding kregen we ook het indrukwekkende proces te zien hoe het gesmolten basalt tot wol gespind wordt en tot een grote steenwolmat wordt gevormd welke uiteindelijk wordt verzaagd tot eindproduct. Verder sloten we af met de trends en in ontwikkeling van Grodan met hierbij aandacht op de aardbeienteelt, de GroSens en het e-Gro platform.

Champignonkwekerij Jacobs
Zo’n halfuur rijden van de Rockwool fabriek ligt de champignonkwekerij van de familie Jacobs in Kessel. Op deze kwekerij wordt wekelijks zo’n 345.000 kilo champignons geoogst op ca. 3,5 ha teeltoppervlakte. Bij het bedrijf werden we ontvangen door Bart en zijn vader John Jacobs. Onder het genot van een Limburgse vlaai luisterde de groep naar een presentatie over de kwekerij. De productie is volledig bestemd voor de conservenindustrie. Uiteindelijk gaan deze champignons de hele wereld over. Ook werd duidelijk hoe belangrijk het groeimedium voor de champignons is, met daarbij het enten van de mycelium sporen en de belangrijke rol van dekaarde (veen) die over het bed uitgestrooid wordt.

Tijdens de rondleiding waren de leden onder de indruk van de hoge mate van automatisering en de precisie waarmee de teelt gestuurd wordt in de afgesloten kweekcellen. Nadat iedereen een potje champignons had meegekregen voor thuis gingen we naar het derde en het laatste bedrijf van de dag.

Champignons bij Jacobs

Kwekerij Raijlof
Eenmaal aangekomen bij kwekerij Raijlof net over de grens in Noord-Brabant was het tijd om meer te weten te komen over de teelt van wit- en roodlof. Het kweekproces van witlof begint bij de akkerbouwer, deze kweekt de wortelpennen van de witlofplant op vanuit zaad. De pennen worden geoogst en opgeslagen in vriescellen om de plant in rust te krijgen. Na een minimale vorstperiode worden de pennen langzaam ontdooid, waarna ze in kweekbakken gezet worden en in de daglichtloze kweekcellen geplaatst worden. Het volgroeide lof wordt op locatie direct in de verwerkingshal geoogst en verpakt.

Interessant was om te zien hoeveel raakvlakken zowel de champignonteelt als de witlofteelt met de glastuinbouwsector hebben. De rondleiding bij Raijlof werd afgesloten met echte Brabants worstenbroodjes en een borrel.

Emsflower
Na een geslaagde eerste dag was het vrijdag tijd voor een tweetal bedrijfsbezoeken. In de ochtend stond Emsflower te Emsbüren op de planning. Emsflower is een perkgoedkweker met zo’n 83 hectare teeltoppervlakte verdeeld over Nederland en Duitsland.
Emsflower is meer dan alleen een perkgoedkwekerij, eigenaar Tom Kuipers leidde ons rond. Via het restaurant, de belevenistuin (stokstaartjes, aapjes en krokodil), de showkas met de teelt van diverse bloemen en groentegewassen werden we naar het eigen ‘hotel’ gebracht. Met 150 kamers heeft Emsflower de huisvesting van de seizoenarbeiders in eigen beheer en op locatie.

In de kas stonden op het moment violen, primula, potchrysanten en kerststerren. Daarnaast stond op 15 hectare een teelt met tomaat voor de lokale markt, een unieke combinatie. Binnen het bedrijf zijn er diverse processen volledig geautomatiseerd en wordt er gebruik gemaakt van een eigen app met alle informatie over personeel, orders, teelt en energie. Als afsluiter mochten we nog een kijkje nemen in de biomassacentrale. Deze biomassacentrale draait volledig op snoeiafval uit de regio en voorziet op deze manier de kwekerij van warmte en elektriciteit.

Emsflower

Klasmann-Deilmann
‘s Middags gingen we door naar potgrondleverancier Klasmann-Deilmann. Na een presentatie over de historie en toekomstplannen van het bedrijf mochten we ook hier met eigen ogen zien hoe het productieproces eruitziet.

De locatie in Geeste wordt tegenwoordig gebruikt voor de bewerking en productie van alternatieve grondstoffen en nieuwe producten zoals de growbag voor aardbeien en glasgroente teelt. We kregen inzicht in de verwerking tot houtvezels en het omzetten van kokos blokken welke uiteindelijk in de potgrond als veenvervanger worden gebruikt. Een ander alternatief kregen we te zien bij een Joint Venture van Klasmann-Deilmann en composteerder Olde-Bolhaar. Op deze locatie wordt van snoeiafval groencompost gemaakt dat in de substraten van Klasmann-Deilmann wordt verwerkt.

Bezoek aan Klasmann

Anthura Arndt
Zaterdagochtend werden we hartelijk ontvangen door Fred Kruisselbrink bij Anthura Arndt. Fred is al 27 jaar bedrijfsleider op de locatie van Anthura in Duitsland. Op deze 11 hectare grote locatie wordt uitgangsmateriaal opgekweekt van de Phalaenopsis.

De stekken komen uit de weefselkweeklaboratoria van Anthura uit Noord-Macedonië en China richting Duitsland waar ze worden gestekt en opgekweekt. Op de moderne kwekerij met automatisch teeltsysteem, drie schermdoeken, verneveling en belichting kan er een kwaliteitsproduct geteeld worden wat exact past bij het imago van het bedrijf. Daarnaast is Anthura druk bezig met de ontwikkeling en verdere optimalisering van de opkweek. Zo gebruikt het bedrijf zijn eigen tray met bevloeiingstechniek en de transitie naar 100% LED belichting.

Bezoek aan Anthura

Mertens
Als afsluiter zijn we op zondagmiddag langs Mertens in Horst geweest. Na een korte bedrijfspresentatie en een goedverzorgde lunch kregen we, onder leiding van Thea Muysers, een rondleiding door het bedrijf. Het bezoek gaf ons een goed beeld van Mertens en wat zij voor de kwekers kunnen betekenen als leverancier.

Als organisatie van de reis kijken Hannah Zwinkels, Mark van der Arend, Mike Zuidgeest en Leon van Mil terug op een zeer geslaagde reis en willen de bedrijven nogmaals bedanken voor de gastvrijheid, het openstellen van hun bedrijf en de goede zorg. Daarnaast bedanken we Bazuin Komkommers te Pijnacker en People Direkt voor het beschikbaar stellen van vervoer.